Żałoba narodowa
Jak mamy się zachować w czasie żałoby narodowej i pogrzebu Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej? Podpowiada to z pewnością każdemu z nas serce i intuicja. Musimy jednak brać pod uwagę wymogi jakie stawiać nam będzie prawo państwowe i powinniśmy brać pod uwagę wskazania etykiety, które stanowią najlepszy i najbardziej czytelny kod kulturowy, poprzez który wyrazimy swój takt, swoją kulturę, swój ból, i dzięki któremu zostaniemy właściwie odebrani przez innych oraz nie popełnimy błędów, które mogłyby doprowadzić do zranienia innych.
Podstawowe informacje dotyczące żałoby narodowej można uzyskać zaglądając do obowiązującego podręcznika protokołu dyplomatycznego (obecnie jest to: T. Orłowski, Protokół Dyplomatyczny. Ceremoniał & etykieta, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2006, s. 39-40)
Znajdujemy tam następujące informacje:
Czas trwania, formę i przebieg żałoby narodowej określa według przepisów prawa polskiego wyłącznie Prezydent RP, a gdy on nie żyje - pełniący jego obowiązki Marszałek Sejmu. W szczególnych przypadkach specjalną uchwałę w sprawie przebiegu żałoby narodowej może wydać Rada Ministrów. W jej ramach może znajdować się apel do społeczeństwa o „godne jej uczczenie” określający sposób tego uczczenia.
Taka Uchwała Rady Ministrów z takim apelem miała miejsce po śmierci papieża Jana Pawła II. Szczegółowe zachowania, ale przede wszystkich polskich dyplomatów na świecie oraz obcych przedstawicielstw w Polsce mogą też określać odpowiednie dokumenty wydane przez Polski Protokół Dyplomatyczny (w odniesieniu do polskich dyplomatów byłaby to odpowiednia „Instrukcja”, w odniesieniu do obcych dyplomatów „Nota okólna”).
Polecamy: Jak się zachować na cmentarzu
Żałoba narodowa a osobista
Z punktu widzenia savoir - vivre i etykiety na żałobę narodową należy spojrzeć w taki sam sposób jak na osobistą żałobę. Ktoś zatem poniósł śmierć. Etykieta określa strój i zachowanie najbliższej rodziny, przyjaciół i znajomych zmarłego oraz wszystkich innych osób podczas kontaktu z osobami wymienionymi wyżej. W wypadku żałoby narodowej wszyscy obywatele są zobowiązaniu prawem (podstawowe wymogi) i sumieniem (pozostałe wymogi) do respektowania tego, co określają dokumenty prawne dotyczące żałoby oraz do tego, co stanowi obyczaj i określają powszechnie przyjęte normy społeczne.
Obywatele sami rozstrzygają ponadto czy zaliczają się do „rodziny, przyjaciół i znajomych” zmarłego czy nie. Jeśli się zaliczają respektują wszystkie wskazania etykiety dotyczące żałoby.
Jeśli się nie zaliczają są zobowiązani jedynie do przestrzegania tych wskazań etykiety, które dotyczą osób stykających się z osobami noszącymi „osobistą” żałobę.
Czytaj także: Ostatnie pożegnanie