Kiedy wypada Niedziela Palmowa w 2023? Zwyczaje i tradycje Niedzieli Palmowej

Niedziela Palmowa, podobnie jak Niedziela Wielkanocna, jest świętem ruchomym. Wypada na tydzień przed świętami wielkanocnymi. Niedziela Palmowa jest pamiątką wjazdu Jezusa do Jerozolimy. Zgodnie z przekazem biblijnym, Jezus wjeżdżał do Jerozolimy na osiołku, a tłumy, które wyszły mu na przywitanie, machały do niego gałązkami, krzycząc: "Hosanna! Błogosławiony Ten, który przychodzi w imię Pańskie. Błogosławione królestwo ojca naszego Dawida, które przychodzi. Hosanna na wysokościach!".

Spis treści:

1. Niedziela Palmowa w Piśmie Świętym
2. Tradycje Niedzieli Palmowej
3. Niedziela Palmowa 2023 - kiedy wypada?
4. Najsłynniejsze palmy wielkanocne
5. Co zrobić z palmą po Niedzieli Palmowej?

Niedziela Palmowa w Piśmie Świętym

Niedziela Palmowa powiązana jest z wjazdem Jezusa do Jerozolimy. Oto fragment Pisma Świętego, który upamiętnia te wydarzenia:

Gdy się przybliżyli do Jerozolimy i przyszli do Betfage na Górze Oliwnej, wtedy Jezus posłał swoich uczniów i rzekł im: Idźcie do wsi, która jest przed wami, a zaraz znajdziecie oślicę uwiązaną i źrebię z nią. Odwiążcie je i przyprowadźcie do Mnie. A gdyby wam kto co mówił, powiecie: Pan ich potrzebuje, a zaraz je puści. Stało się to, żeby się spełniło słowo proroka: Powiedzcie Córze Syjońskiej: Oto Król twój przychodzi do ciebie łagodny, siedzący na osiołku, źrebięciu oślicy. Uczniowie poszli i uczynili, jak im Jezus polecił. Przyprowadzili oślicę i źrebię i położyli na nie swe płaszcze, a On usiadł na nich. A ogromny tłum słał swe płaszcze na drodze, inni obcinali gałązki z drzew i ścielili na drodze. A tłumy, które Go poprzedzały i które szły za Nim, wołały głośno: Hosanna Synowi Dawida. Błogosławiony, który przychodzi w imię Pańskie. Hosanna na wysokościach. Gdy wjechał do Jerozolimy, poruszyło się całe miasto, i pytano: Kto to jest? A tłumy odpowiadały: To jest prorok Jezus z Nazaretu w Galilei.

Tradycje związane z Niedzielą Palmową

Tradycje powiązane z Niedzielą Palmową są różne w różnych rejonach Polski. Dziś przyjęło się, że na tydzień przed Wielkanocą wierni gromadzą się w kościele z palmami wielkanocnymi, które następnie są święcone przez duchownego. Mają zapewnić szczęście i błogosławieństwo.

Początkowo tradycyjnie polskie palmy wielkanocne były wiązankami gałęzi wierzby z pąkami i baziami. Wierzba w ludowej tradycji symbolizowała nowe życie, odradzający się kosmos, a także wiosnę.

Palmie wielkanocnej od zawsze przypisywano nadludzkie właściwości. To dlatego dawniej w polskich domach po powrocie z Kościoła ludność połykała bazie, które miały zapewnić zdrowie. Poświęcone palmy wtykano też w okno w czasie burzy, wierząc, że ochronią dom przed piorunem, wiatrem i deszczem. Rolnicy wykorzystywali bazie z palmy w czasie wiosennego siewu zbóż i ziemniaków, co miało zapewnić obfite plony.

Niektórzy mieszkańcy wsi uderzali gałązkami palmy wielkanocnej w dobytek, wierząc, że dzięki temu krowy będą bardziej dojne, a konie silne i zdrowe. Z czasem gałązki z wierzby zaczęły być coraz bardziej ozdobne, do tego stopnia, że dziś w wielu miejscach w Polsce przypominają prawdziwe dzieła sztuki. Obecnie palma jest symbolem Wielkanocy, dekoracją i świąteczną ozdobą.

Niedziela Palmowa 2023 - kiedy wypada?

W 2023 roku Niedzielę Palmową świętujemy 2 kwietnia. Niedziela Palmowa wypada zawsze tydzień przed Wielkanocą, czyli w szóstą niedzielę Wielkiego Postu. Każdego roku Niedziela Palmowa obchodzona jest w innym terminie. W 2022 roku był to 10 kwietnia, w 2024 roku będzie to 24 marca.

Najsłynniejsze palmy wielkanocne

Najsłynniejsze polskie palmy to:

• palma kurpiowska,
• palma góralska,
• palma wileńska.

Kurpiowskie palmy są bogato zdobione, najczęściej wrzosem, bukszpanem, kwiatami, bibułą i wstążką. To właśnie na Kurpiach w miejscowości Łyse odbywa się coroczny pokaz najpiękniejszych palm. Kolejną słynną palmą jest palma góralska. Wykonana jest z wikliny, a jej wierzchołek stanowią kwiaty zrobione z bibuły oraz wstążek. Palma wileńska wykonana jest z mchów i suszonych kwiatów.

Co zrobić z palmą po Niedzieli Palmowej?

Poświęconą palmę z Niedzieli Palmowej wielu traktuje jak piękną dekorację świąteczną. Dawniej wierzono, że jeśli palmę umieści się w oknie domu, to zapewni to szczęście i ochroni przed burzami. Dziś palmy pięknie komponują się z wielkanocnymi dekoracjami.

Należy pamiętać, że stare palmy przynosi się do Kościoła, gdzie są palone, a popiół, który z nich powstaje, służy do posypywania głów wiernych w Środę Popielcową. Palmy najczęściej pali się w ostatnią niedzielę karnawału (lub w innym terminie, który wyznaczy parafia).

Artykuł powstał na podstawie tekstu Małgorzaty Góreckiej-Kosmali. Pierwotnie został opublikowany 04.04.2017

Czytaj także:
Wielki Czwartek
Wielki Piątek
Wielka Sobota